نقشه برداری زمینی
نقشه برداري چيست؟
درواقع نقشه برداري انتقال اطلاعات مكاني ياداده ها به صفحه اي صاف ويا مانيتوركامپيوتراست كه ازسمبلهاونمادهاي گرافيكي درجهت نمايش آنها استفاده مي گردد.ازطرفي نقشه راتصويري قائم ازسطح زمين برروي مسطحي مستوي (صاف)نيز مي دانند.
نقشه:
تصوير ي قائم ازسطح زمين برروي سطح مستوي (صاف)است.
نقشه ها با توجه به اهداف نقشه و خصوصيات كاربردي نقشه به اشكال مخختلف ساخته مي شود.
مثال:چنانچه اطلسي را بخواهيم براي مقطع ابتدايي توليد نمائيم وبدانيم كه كودكان ازآن بهره مي گيرند اين نقشه بسيارساده بوده،ليكن اگر بخواهيم جهت طراحان ومهندسان سد محوطه آن را نمايش دهيم دراين صورت نقشه بايد حاوي اطلاعات بسيارساده بوده وپيچيده باشد.
هدف نقشه:
نقشه ها تك منظوره ويا چند منظوره ساخته مي شوند:
نقشه هاي چندمنظوره :اين نوع نقشه براي اهداف مختلف وحتي كاربران مختلفي ساخته مي شوند.نمونه ي آنراميتوان نقشه هاي توپوگرافي وياداده هانام برد.نقشه هاي تك منظوره:اين نوع نقشه ها هدفش ارائه منظورخاصي است مثلا نقشه توزيع جمعيت،نقشه هاي آماري ،نقشه هاي خاك شناسي وغيره..
مفاد ومندرجات نقشه:
مفاد نقشه به هدف وكاربردآن بستگي دارد. 3دسته ويا كلاس را مي توان درمندرجات ومفاد نقشه منظور كرد كه عبارتند از :
۱- مندرجات ابتدايي (موضوع اصلي): اين مندرجات موضوع اصلي نقشه است براي مثال نقشه ي زمين وگسل و..است.
۲- مندرجات ثانوي(نقشه ويا اطلاعات مبنا): مثل نقشه هاي توپوگرافي كه ازروي آن نقشه هاي تيماتيك (موضوعي)استخراج مي شوند.
۳- مندرجات حمايت كننده ويا اضافي (اطلاعات حاشيه اي نقشه):
مقياس –عنوان - (legender) اطلاعات حاشيه اي ويا حمايت كننده مانندلژاندر ملاحظه مي شود كه هرنقشه موضوعي درواقع يك نقشه مبنادارد وموضوعات به آن اضافه شده وموضوعات غيرمرتبط حذف مي گردند.ازطرفي اطلاعات حاشيه اي نقشه (لژاندر)به ما دردرك موقعيت به تصويركشيده شده نقشه زمان تهيه آن وفهم اطلاعات مطرح درآن كمك مي نمايد.
طبقه بندي انواع نقشه:
۱- نقشه هاي خطي
۲- نقشه هاي عكسي(عكس نقشه –اورتوفتو)
۳- نقشه با استفاده ازتصاويرماهواره اي
انواع نقشه ها را مي توان به روشهاي متفاوتي تشخيص داد اولين تمايزوتشخيص ممكن بين نقشه هاي خطي ونقشه هاي عكسي آنست كه درنقشه خطي عوارض به شكل سنبلهايي همراه با نوشته ها جهت بيان خصوصيات آنها استفاده ميگردند اما درنقشه عكسي عكسها ي خودعوارض تصويرشده انددرنقشه هاي خطي منحني هاي ميزان نشان دهنده ارتفاعات بوده درحالي كه درنقشه عكسي خود كوه ويا دره نمايش داده مي شود ولذا عكس را مي توان تفسيرنمود .فايده بسيارروشن نقشه عكسي توليد سريع آن نسبت به نقشه هاي خطي وسنتي است .فايده ديگر نقشه عكسي نمايش جزئيات بدون عمل جنراليزه نمودن مي باشد.ازطرف ديگر مضراتي نيزدارد بطورمثال تفسيريك عكس ممكن است براي كاربران غير متخصص مشكل ايجاد كند مثلا كاربر ازروي نقشه عكسي نوع پوشش گياهي ويا كاربري زمين را كاملا تشخيص نمي دهدازمضرات ديگر آن پنهان شدن برخي ازعوارض درزيرابرومه ويا سايه درعكس است بطورمثال يك عارضه امكان دارد درسايه ابرويا درسايه ساختماني بلند قراردگيرد كه درآن صورت روي عكس چيزي مشاهده نمي شود.
تفاوتهاي عكس با نقشه:
۱-عكس تصويري است مركزي ولي نقشه تصويري است قائم لذا درعكس جابجايي ناشي ازارتفاع يا جابجايي ناشي ازتيلت ازمحوردوربين درعكس مشاهده مي شود.
۲- مقياس عكس درسراسرعكس يكسان نيست درمركزمقياس حقيقي ودرگوشه ها كشيده است.
۳- يك تك عكس نمي تواند حاوي اطلاعات هوايي باشد ومعمولا زوج عكس داراي پوشش بوده ودراين ناحيه عوارض برجسته ديده مي شوند ولي ازروي نقشه مي توان اطلاعات هوايي استخراج كرد.
۴- عكس راميتوان مطالعه وتفسيركرد ولي نقشه را نمي توانيم
۵- عكس را سريع مي توان بدست آورد ولي نقشه رانمي توانيم
۶- نقشه حالت خلاصه تري ازعكس است
۷- رنگهاي نقشه انتخابي است ولي طيف سياه وسفيد عكس كاملا طبيعي است.
۸- نقشه داراي اسامي ونوشته وداراي شبكه است تصاويرماهواره اي نيزدرتوليدنقشه هاي تصويري ويا ماهواره اي استفاده مي شوند.